Wielka Sobota jest dniem ciszy i oczekiwania. Dla uczniów Jezusa
był to dzień największej próby. W Kościele rzymskokatolickim dzień ten jest
dniem wyciszenia i oczekiwania.
Poświęcenie pokarmów w Wielką Sobotę w kościele odbywa się o godz. 9:00 i 12:00, natomiast Wigilia Paschalna rozpoczyna się o godz. 19:00.
Tradycją Wielkiej Soboty jest poświęcenie pokarmów wielkanocnych: chleba -
na pamiątkę tego, którym Jezus nakarmił tłumy na pustyni; mięsa - na pamiątkę
baranka paschalnego, którego spożywał Jezus podczas uczty paschalnej z uczniami
w Wieczerniku oraz jajek, które symbolizują nowe życie.
Od wczesnych godzin
rannych wierni adorują Najświętszy Sakrament. Tradycyjnie przy Grobie
Pańskim
czuwają ministranci, harcerze, strażacy
i inni (np. parafialne grupy modlitewne).
Wielkanoc zaczyna się już w sobotę po zachodzie słońca. Ma miejsce wtedy Wigilia Paschalna, najważniejsza część Triduum Paschalnego.
Rozpoczyna ją
liturgia światła. Na zewnątrz kościoła kapłan święci ogień, od którego
następnie zapala się Paschał - wielką woskową świecę, która symbolizuje
zmartwychwstałego Chrystusa. Na paschale kapłan żłobi znak krzyża, umieszcza się tam również pięć ozdobnych
czerwonych gwoździ, symbolizujących rany Chrystusa oraz aktualną datę.
Następnie Paschał ten wnosi się do okrytej mrokiem świątyni, a wierni zapalają
od niego swoje świece, przekazując sobie wzajemnie światło. Zwieńczeniem
obrzędu światła jest uroczysta pieśń (Pochwała Paschału) - Exultet.
Dalsza część to liturgia słowa, w czasie której czytania przeplatane są psalmami. Przypominają one całą historię zbawienia, poczynając od stworzenia świata, przez wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej, proroctwa zapowiadające Mesjasza aż do Ewangelii o Zmartwychwstaniu Jezusa.
Rdz 1,1-2,2 (opis stworzenia świata i człowieka)
Ps 104,1-2a.5-6.10.12-14.24.35c
Rdz 22,1-18 (ofiara Abrahama z jego syna Izaaka)
Ps 16,5.8-11
Wj 14,15-15,1 (przejście Izraelitów przez Morze Czerwone; Po tym czytaniu nie mówi się „Oto słowo Boże”, ani „Bogu niech będą dzięki”, gdyż wyraża to pieśń (responsorium), która jest dalszym ciągiem czytania)
Wj 15,1-2.4-5.17ab-18
Iz 54,4a.5-14 (obietnica Pana dla Jerozolimy)
Ps 30,2.4-6a.11-13
Iz 55,1-11 (wezwanie do nawrócenia, obietnica dla nawróconych)
Iz 12,2-5
Ba 3,9-15.32-4,4 (Pan zna Izraela)
Ps 19,8-11;
Ez 36,16-17a.18-28 (obietnica oczyszczenia i wyzwolenia Izraela)
Ps 42,2-3; 43,3-4
Rz 6,3-11 (Epistoła, śmierć Jezusa wyzwoleniem)
Ps 118,1-2.16-17.22-23
Mt 28,1-10 (Rok A); Mk 16,1-8 (Rok B); Łk 24,1-12 (Rok C) (kobiety przy pustym grobie)
Następnie następuje liturgia chrzcielna. Celebrans dokonuje poświęcenia wody, która przez cały rok będzie służyła przede wszystkim do chrztu. Czasami, na wzór pierwotnych wspólnot chrześcijańskich, w noc paschalną chrzci się katechumenów, udzielając im zarazem bierzmowania i pierwszej Komunii św.
Wigilia Paschalna kończy się Eucharystią i niekiedy procesją rezurekcyjną, by oznajmić, że Chrystus zmartwychwstał i zwyciężył śmierć. W wielu kościołach procesja rozpoczyna poranną Mszę św.
Dalsza część to liturgia słowa, w czasie której czytania przeplatane są psalmami. Przypominają one całą historię zbawienia, poczynając od stworzenia świata, przez wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej, proroctwa zapowiadające Mesjasza aż do Ewangelii o Zmartwychwstaniu Jezusa.
Rdz 1,1-2,2 (opis stworzenia świata i człowieka)
Ps 104,1-2a.5-6.10.12-14.24.35c
Rdz 22,1-18 (ofiara Abrahama z jego syna Izaaka)
Ps 16,5.8-11
Wj 14,15-15,1 (przejście Izraelitów przez Morze Czerwone; Po tym czytaniu nie mówi się „Oto słowo Boże”, ani „Bogu niech będą dzięki”, gdyż wyraża to pieśń (responsorium), która jest dalszym ciągiem czytania)
Wj 15,1-2.4-5.17ab-18
Iz 54,4a.5-14 (obietnica Pana dla Jerozolimy)
Ps 30,2.4-6a.11-13
Iz 55,1-11 (wezwanie do nawrócenia, obietnica dla nawróconych)
Iz 12,2-5
Ba 3,9-15.32-4,4 (Pan zna Izraela)
Ps 19,8-11;
Ez 36,16-17a.18-28 (obietnica oczyszczenia i wyzwolenia Izraela)
Ps 42,2-3; 43,3-4
Rz 6,3-11 (Epistoła, śmierć Jezusa wyzwoleniem)
Ps 118,1-2.16-17.22-23
Mt 28,1-10 (Rok A); Mk 16,1-8 (Rok B); Łk 24,1-12 (Rok C) (kobiety przy pustym grobie)
Następnie następuje liturgia chrzcielna. Celebrans dokonuje poświęcenia wody, która przez cały rok będzie służyła przede wszystkim do chrztu. Czasami, na wzór pierwotnych wspólnot chrześcijańskich, w noc paschalną chrzci się katechumenów, udzielając im zarazem bierzmowania i pierwszej Komunii św.
Wigilia Paschalna kończy się Eucharystią i niekiedy procesją rezurekcyjną, by oznajmić, że Chrystus zmartwychwstał i zwyciężył śmierć. W wielu kościołach procesja rozpoczyna poranną Mszę św.
