[30 maja]
Zewnętrzną formę święta stanowią procesje prowadzone do 4 ołtarzy. Procesyjnie przenoszona jest monstrancja z Najświętszym Sakramentem, którą na zakończenie udzielane jest uroczyste błogosławieństwo. Wydarzenie to rozpoczyna Oktawę Bożego Ciała, w ciągu której przez cały tydzień odbywają się adoracje i procesje.
Bezpośrednią przyczyną ustanowienia uroczystości były widzenia św. Julianny z Cornillon (1193–1258), przeoryszy klasztoru augustianek w Mont Cornillon, która odznaczała się wyraźną nabożnością do Najświętszego Sakramentu. Począwszy od 1208 roku Julianna miała przeżywać powtarzające się widzenia świetlistej tarczy podobnej do tarczy księżyca, której lśnienie było zaburzane przez ciemną plamę, które interpretowała jako brak wśród kościelnych świąt uroczystości poświęconej wyłącznie Najświętszemu Sakramentowi. Informacja ta trafiła pod osąd komisji miejscowych teologów. W czerwcu 1246 ustanowiono taką uroczystość dla diecezji Liège na czwartek po oktawie Trójcy Świętej.
Papież Urban ogłosił bullę Transiturus de hoc mundo, którą wprowadzał w całym Kościele festum Corporis Christi (święto Ciała Chrystusa), które miało stanowić „zadośćuczynienie za znieważanie Chrystusa w Najświętszym Sakramencie, błędy heretyków oraz uczczenie pamiątki ustanowienia Najświętszego Sakramentu, która w Wielki Czwartek nie mogła być uroczyście obchodzona ze względu na powagę Wielkiego Tygodnia”. Dokument zalecał, by w tym dniu wierni powstrzymywali się od pracy oraz by świętowali pobożnie i uroczyście.
Bezpośrednią przyczyną ustanowienia uroczystości były widzenia św. Julianny z Cornillon (1193–1258), przeoryszy klasztoru augustianek w Mont Cornillon, która odznaczała się wyraźną nabożnością do Najświętszego Sakramentu. Począwszy od 1208 roku Julianna miała przeżywać powtarzające się widzenia świetlistej tarczy podobnej do tarczy księżyca, której lśnienie było zaburzane przez ciemną plamę, które interpretowała jako brak wśród kościelnych świąt uroczystości poświęconej wyłącznie Najświętszemu Sakramentowi. Informacja ta trafiła pod osąd komisji miejscowych teologów. W czerwcu 1246 ustanowiono taką uroczystość dla diecezji Liège na czwartek po oktawie Trójcy Świętej.
Papież Urban ogłosił bullę Transiturus de hoc mundo, którą wprowadzał w całym Kościele festum Corporis Christi (święto Ciała Chrystusa), które miało stanowić „zadośćuczynienie za znieważanie Chrystusa w Najświętszym Sakramencie, błędy heretyków oraz uczczenie pamiątki ustanowienia Najświętszego Sakramentu, która w Wielki Czwartek nie mogła być uroczyście obchodzona ze względu na powagę Wielkiego Tygodnia”. Dokument zalecał, by w tym dniu wierni powstrzymywali się od pracy oraz by świętowali pobożnie i uroczyście.
Do ustanowienia święta mógł się także przyczynić cud eucharystyczny, który miał mieć miejsce w 1263 podczas mszy św. w Bolsenie w regionie Lacjum. Cud miał dotyczyć księdza, który wyrażał wątpienie w rzeczywistą obecność Chrystusa w Eucharystii. Podczas jednej z celebracji w kościele św. Krystyny w Bolsenie miał dostrzec, że konsekrowana hostia zamieniła się w ciało, z którego wypływa krew. Krew miała spływać na korporał, ołtarz i kamienną posadzkę kościoła.
Samo święto było w Polsce obchodzone od XIV w. Jako pierwszy wprowadził tę uroczystość biskup Nankier w 1320 w diecezji krakowskiej. Pod koniec XIV w. święto było obchodzone już we wszystkich polskich diecezjach i było zaliczane do świąt głównych. Od okresu rozbiorów, w świadomości polskich wiernych, udział w procesji Bożego Ciała był łączony z okazją zamanifestowania przynależności narodowej. Stan taki utrzymywał się także po II wojnie światowej. W okresie Polski Ludowej urządzanie procesji ulicami miast było niejednokrotnie zakazywane przez władze państwowe.
W Polsce obchody uroczystości wiążą się z procesją z Najświętszym Sakramentem po ulicach parafii. Procesja zatrzymuje się kolejno przy czterech ołtarzach, przy których czytane są związane tematycznie z Eucharystią fragmenty czterech Ewangelii. Uroczystość Ciała i Krwi Pańskiej jest w Polsce dniem ustawowo wolnym od pracy.
W okresie oktawy uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa odbywały się procesje, a w ludowej tradycji jest to okres święcenia wianuszków z ziół i kwiatów polnych.
W okresie oktawy uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa odbywały się procesje, a w ludowej tradycji jest to okres święcenia wianuszków z ziół i kwiatów polnych.
Procesje nie były elementem święta od samego jego początku. Najstarszą wzmianką na temat ich istnienia była informacja o przeprowadzanych uroczystych procesjach przed sumami w Kolonii, podczas których niesiony był krzyż i Najświętszy Sakrament. Taka celebracja stanowiła nawiązanie do dawniejszych zwyczajów polegających na zabieraniu w podróż Eucharystii, by była ochroną przed niebezpieczeństwami.
Do Polski ten zwyczaj dotarł w XV wieku z Niemiec, gdzie obchodzenie uroczystości Bożego Ciała wiązało się z procesyjnym przechodzenie przez pola danej wsi lub otoczenia miasta. Wierni zatrzymywali się przy czterech stacjach, przy których udzielano błogosławieństwa wiernym, a polom błogosławieństwa „pogodowego”. Przy poszczególnych stacjach odczytywano początkowe części czterech Ewangelii.
Do Polski ten zwyczaj dotarł w XV wieku z Niemiec, gdzie obchodzenie uroczystości Bożego Ciała wiązało się z procesyjnym przechodzenie przez pola danej wsi lub otoczenia miasta. Wierni zatrzymywali się przy czterech stacjach, przy których udzielano błogosławieństwa wiernym, a polom błogosławieństwa „pogodowego”. Przy poszczególnych stacjach odczytywano początkowe części czterech Ewangelii.
