 |
| [17 marca] |
Święty Patryk był biskupem i apostołem Irlandii, jednym z jej pierwszych misjonarzy. Dziś czczony jest jako główny święty patron tego kraju oraz jego symbol. Dzień jego wspomnienia jest irlandzkim świętem narodowym.
Głównym źródłem wiedzy o życiu Patryka są dwa jego własne utwory: „Wyznanie” i „List do żołnierzy Korotyka”, oba w języku łacińskim.
Urodził się około 385 roku w rzymskiej części Brytanii. Jako 16-letni chłopak został porwany przez piratów i sprzedany jako niewolnik. Trafił do Irlandii, gdzie przez sześć lat pasł bydło i gorliwie modlił się o wyzwolenie. Udało mu się uciec i po długiej wędrówce wrócić do rodzinnego miasta.
Jego ciężkie przeżycia nie tylko nie złamały go duchowo, ale zainspirowały Patryka do wyruszenia z wyprawą misyjną do Irlandii. Nie był on pierwszym chrześcijaninem o takich zamiarach, w przeszłości podjął się tego wyzwania św. Palladiusz. Po ukończeniu nauki pod okiem św. Germana z Auxerre, Patryk przyjął sakrę biskupią i wyruszył w podróż z dwoma towarzyszami, Auksyliuszem i Iserninusem.
Do Irlandii przybył około 432 roku. Praca misyjna tam nie była łatwa, bowiem władzę sprawowało tam wielu władców plemiennych, a ponadto wielki wpływ na ludność mieli druidzi i brehonowie- pogańscy kapłani i wróżbici. Patryk postanowił w pierwszej kolejności spotkać się ze swoim dawnym panem, jednak ten był przekonany, że Patryk szuka go w celu zemsty. Patryk pozyskał pierwszego ucznia w regionie Meath, ochrzcił go imieniem Beningus.
Wieść o misjonarskiej działalności dotarła w końcu do uszu arcykróla Irlandii, Lóegaire mac Néilla, który pod wpływem skarg druidów nakazał ścigać biskupa. Po pewnym okresie zaprosił go jednak do królewskiej siedziby na przesłuchanie, w czasie którego Patryk miał przekonać władcę o racji swoich poglądów. Ku zdumieniu wszystkich, udało mu się to, arcykról z czasem sam przyjął chrzest. Święty Patryk otrzymał pozwolenie od władcy na stawianie kościołów i wyświęcanie kolejnych misjonarzy.
Jakiś czas później na tereny Irlandii regularnie napadał brytyjski władca Korotyk, mordując chrześcijan przez litości. Patrykowi nie udało się spotkać z nim osobiście, napisał zatem otwarty list, w którym potępiał ich postępowanie i ekskomunikuje samego Korotyka, licząc na wsparcie ze strony brytyjskich duchownych. W 444 roku założył biskupstwo w Armagh, gdzie sam rezydował i od tamtego momentu tam mieli siedzibę prymasowie Irlandii.
Zmarł 17 marca między 457 a 492 rokiem.
Święty Patryk jest patronem Irlandii oraz Nigerii. Jest również uważany za patrona inżynierów, fryzjerów, bednarzy, kowali, górników, upadłych na duchu oraz za opiekuna zwierząt domowych.
W sztuce święty Patryk przedstawiany jest w stroju biskupim, często w kolorze zielonym. Zazwyczaj jego atrybutem jest trzymany w dłoni shamrock – liść koniczyny białej (symbol Irlandii). Jak głosi legenda miał używać trójlistnej koniczyny próbując przybliżać dogmat o Trójcy Świętej podczas swej misji. Jego atrybutami są również często węże, które według innej legendy przepędził z Irlandi.
Dzień Świętego Patryka obchodzony jest przede wszystkim w Irlandii (święto narodowe, dzień wolny od pracy) oraz krajach anglojęzycznych z dużą mniejszością irlandzką. W tym dniu świętujący ubierają się na zielono, biorą udział w festynach lub paradzie. Z obchodami łączą się pokazy tradycyjnego tańca irlandzkiego oraz picie równie tradycyjnych piwa i whiskey. Do ikonografii tego dnia zaliczają się zielona koniczynka, leprechauny (legendarne skrzaty), złote podkowy oraz inne elementy folkloru.
W Polsce święto to obchodzone jest czasami w formie dostępnej dla dzieci w szkołach językowych, chcących zaznajomić uczniów z tradycjami krajów anglojęzycznych.
