Benedykt z Nursji– święty Kościołów katolickiego, starokatolickiego, anglikańskiego, luterańskiego oraz ormiańskiego i prawosławnego. Pustelnik, mnich i opat, według tradycji autor reguły benedyktyńskiej. Jeden z ojców Kościoła, główny patron Europy, uważany za duchowego ojca wszystkich mnichów Zachodu.
Urodził się około 480 roku w Nursji we Włoszech jako brat bliźniak św. Scholastyki. Pochodził z rodziny właściciela ziemskiego. Z woli rodziców po ukończeniu pierwszego etapu edukacji udał się do Rzymu, gdzie podjął studia literackie i prawnicze, jednak mając dwadzieścia lat zamieszkał w pustelni w Subiaco, gdzie najpierw pod opieką starszego mnicha, a potem samodzielnie prowadził życie pustelnicze. Tam zyskał sobie wielu uczniów.
Odnaleziony po trzech latach, na prośbę pobliskiej wspólnoty mnichów, został przełożonym ich monasteru. Jednak surowość jego wymagań nie odpowiadała wielu z braci. Wobec nieporozumień z pobliskim klasztorem przeniósł się na południe i w roku 529 założył klasztor na Monte Cassino w miejscu dawnego pogańskiego sanktuarium. Tam właśnie opracował nowy model wspólnoty monastycznej, żądając od zakonników potrójnych ślubów: stałości, zachowania obyczajów monastycznych i posłuszeństwa, które do dnia dzisiejszego składają benedyktyni- zakon nazwany jego imieniem.
Zasadniczą cechą Reguły św. Benedykta jest umiar. Nie jest ona
tak surowa jak reguły św. Kolumbana, Kasjana czy prawodawców rodzin
mniszych Wschodu. We
wszystkim: w modlitwie, uczynkach pokutnych, w pracy i w spoczynku, w
posiłku i piciu zaleca umiar. Celem zasadniczym, jaki
Założyciel wytyczył swoim synom duchowym, jest służba Boża. Całe życie
mnicha, jego wszystkie chwile i czynności winny zmierzać do tego, by
głosiły chwałę Stworzyciela. Dewizą Patriarchy było: Ora et labora
- módl się i pracuj. Ze szczególną pieczołowitością strzegł kultu
liturgicznego, co pozostało do dni obecnych pięknym dziedzictwem jego
zakonu. Poważną część dnia zakonnika przeznaczył na czytanie Pisma Świętego. Wprowadził do zakonu profesję - prawem
zagwarantowaną przynależność do zakonu oraz stabilność miejsca, czyli
zobowiązanie mnichów do pozostawania w jednym klasztorze aż do śmierci.
Sformułowana idea życia monastycznego utrwaliła się nie tylko w założonej przez św. Benedykta rodzinie zakonnej, ale wywarła silny wpływ na inne instytucje zakonne: celestynów, cystersów, humiliatów, kamedułów i wielu innych. Św. Benedykt określany jest mianem wielkiego organizatora życia zakonnego, a zakony oparte na regule przez niego ułożonej wyniosły na ołtarze około 5500 świętych i błogosławionych, zaprowadziły na tron papieski 24 papieży i doprowadziły do otrzymania sakry 5000 biskupów.
Jako mnich Benedykt był człowiekiem praktycznym, szczerym i prostym. Łączył w sobie wymagania dyscypliny z szacunkiem dla osoby ludzkiej. Nie wiadomo, czy miał święcenia kapłańskie. Niektórzy wierzą, iż miał dar przepowiadania przyszłości, czynienia cudów oraz uzdrawiania modlitwami. Siostra Benedykta – święta Scholastyka – także wsławiła się swoim ascetycznym życiem i została zaliczona w poczet świętych. Benedykt zmarł w założonej przez siebie wspólnocie. Pochowano go we wspólnym grobie z jego siostrą Scholastyką w oratorium św. Jana Chrzciciela.
Relikwie świętego po kilkakrotnych przeniesieniach ostatecznie wywieziono 11 lipca do Fleury we Francji na przełomie VII i VIII wieku. W 1964 roku w trakcie soboru watykańskiego II Paweł VI ogłosił świętego Benedykta Patronem Europy, podkreślając w ten sposób rolę, jaką zakony oparte na jego regule odegrały w łączeniu tradycji Wschodu i Zachodu oraz cywilizowaniu Europy.
W tradycji zachodniej uważany jest za patrona wielu zakonów, architektów, górników, inżynierów, nauczycieli, speleologów, uczniów, wydawców; jest też orędownikiem osób otrutych.
W ikonografii przedstawiany jest w czarnym habicie benedyktyńskim, z krzyżem w dłoni. Ukazywany jest z siwą brodą i ogoloną głową. W obu rękach najczęściej trzyma zwinięty zwój lub księgę lub pastorał. Niekiedy towarzyszy mu anioł, kruk lub kielich z hostią. Czasami na obrazach lub ikonach towarzyszą mu uczniowie- Maur i Placyd, wychowani w klasztorze jako młodzi chłopcy oraz siostra Scholastyka- założycielka zakonu benedyktynek.
Jego święto liturgiczne obchodzone jest w Kościele katolickim, anglikańskim i ewangelicznym 11 lipca na pamiątkę przeniesienia relikwii z Monte Cassino do opactwa Fleury.
Źródła:
https://brewiarz.pl/czytelnia/swieci/07-11a.php3
https://pl.wikipedia.org/wiki/Benedykt_z_Nursji
