lipca 25, 2023

Wspomnienie świętego Krzysztofa

[25 lipca]

Święty Krzysztof- męczennik wczesnochrześcijański, święty Kościoła katolickiego i prawosławnego, jeden z Czternastu Świętych Wspomożycieli- grupy świętych których wstawiennictwo u Boga Kościół katolicki uważa za szczególnie skuteczne, szczególnie w wypadku chorób i nagłych wypadków.

Imię Krzysztof wywodzi się z języka greckiego i oznacza tyle, co "niosący Chrystusa". O życiu św. Krzysztofa brak pewnych wiadomości. Według późniejszych, ale prawdopodobnych świadectw, opartych na tradycji, św. Krzysztof miał pochodzić z Małej Azji, z prowincji rzymskiej Licji. Tam miał ponieść śmierć męczeńską za panowania cesarza Decjusza ok. 250 roku. Najstarszym dowodem kultu św. Krzysztofa z Licji jest napis z 452 roku w Nikomedii, w którym jest mowa o bazylice w Bitynii pod wezwaniem Krzysztofa. Poddany torturom, zanim został ostatecznie ścięty mieczem lub spalony na stosie.

Z powodu braku szczegółowych informacji o św. Krzysztofie, średniowiecze na podstawie imienia "niosący Chrystusa" stworzyło popularną legendę o tym świętym.

Opowieści o życiu i śmierci świętego pierwszy raz pojawiły się w VI wieku w Grecji, skąd później trafiły na tereny Francji. Najpopularniejsza obecnie wersja historii pochodzi ze słynnej Złotej Legendy.

Według niej pierwotne imię Krzysztofa miało brzmieć Reprobus (z greckiego Odrażający). Pochodził z krainy Kanaan i wyróżniał się niezwykłą siłą. Postanowił więc oddać się w służbę najpotężniejszemu na ziemi panu. Służył najpierw królowi swojej krainy. Kiedy przekonał się, że król ten bardzo boi się szatana, wstąpił w jego służbę. Pewnego dnia przekonał się jednak, że szatan boi się imienia Chrystusa. To wzbudziło w nim ciekawość, kim jest ten Chrystus, którego boi się szatan. Opuścił więc służbę u szatana i poszedł w służbę Chrystusa. W tym celu udał się do okolicznego pustelnika, prosząc o zapoznanie go z nauką chrześcijańską i chrzest. Gdy pustelnik zaproponował mu podobny styl życia do swojego, Krzysztof odparł że nie czuje powołania do takiego życia. Pustelnik zaproponował mu wówczas poszukanie zajęcia związanego z jego nadludzką siłą. Krzysztof postanowił zamieszkać nad Jordanem, w miejscu, gdzie woda była płytsza, by przenosić na swoich potężnych barkach pielgrzymów, idących ze Wschodu do Ziemi Świętej.

Pewnej nocy usłyszał głos Dziecka, które prosiło go o przeniesienie na drugi brzeg. Kiedy je wziął na ramiona, poczuł ogromny ciężar, który go przytłaczał - zdawało mu się, że zapadnie się w ziemię. Zawołał: "Kto jesteś, Dziecię?" Otrzymał odpowiedź: "Jam jest Jezus, twój Zbawiciel. Dźwigając Mnie, dźwigasz cały świat". Pan Jezus miał mu wtedy przepowiedzieć rychłą śmierć męczeńską. Według dalszych przekazów, święty Krzyszof miał zginąć w Licji, na terenie dzisiejszej Turcji, po nawróceniu na chrześcijaństwo wielkiej rzeszy.

Krzysztof stał się patronem mostów, miast położonych nad rzekami, przewoźników, flisaków, biegaczy i żeglarzy, podróżników i pielgrzymów, jest również patronem dobrej śmierci – szczególnie na Wschodzie, obecnie patronuje kierowcom.

W wielu krajach popularnym zwyczajem było noszenie medalika z wizerunkiem św. Krzysztofa przez podróżników, pielgrzymów i wędrownych kupców. Zwyczaj ten jest kultywowany przez współczesnych kierowców pojazdów, którzy chętnie umieszczają miniaturowe wizerunki świętego wewnątrz samochodu lub przy kluczach.

Święty przedstawiany jest jako olbrzym przechodzący przez rzekę, na barkach niesie Dzieciątko Jezus, w ręku trzyma maczugę.
We wschodnich ikonach– święty przedstawiany jest jako rycerz o psiej głowie, trzymający w jednej dłoni włócznię, a w drugiej tarczę lub krzyż. Wynika to z innej wersji legendy o życiu świętego, według której imię Reprobus miało dotyczyć psiej głowy olbrzyma. Być może takie tłumaczenie legendy pochodzi z błędnego tłumaczenia słowa Kanaanejczyk jako człowiek-pies (łac. canis- pies)

Wspomnienie liturgiczne w Kościele rzymskokatolickim ma miejsce 25 lipca. W wielu parafiach rzymskokatolickich w dzień świętego Krzysztofa odbywa się poświęcenie pojazdów. Tego samego dnia w polskim Kościele obchodzony jest Dzień Bezpiecznego Kierowcy z inicjatywy m.in. Duszpasterstwa Kierowców, a tydzień w którym on przypada obchodzony jest jako Tydzień św. Krzysztofa.